Botaniczne ciekawostki Pabianic: Wierzbownica na prostatę

Roślina o wielkiej mocy kwitnie właśnie na Bulwarach.

Wierzbownicę kosmatą (Epilobium hirsutum) wytropił nasz czytelnik. Jak napisał, zbiera zioła i zgłębia wiedzę na temat ziołolecznictwa. Dlatego obok tej rośliny nie mógł przejść obojętnie.

– Ziół rośnie pełno, mijamy je na spacerach, a mało kto wie,  jaką mają moc te “chwasty”– zauważył Jarosław Gawlik i przesłał sporo ciekawostek o wierzbownicy.

Ta kosmata ma takie same właściwości, ale delikatnie słabsze działanie niż drobnokwiatowa (Epilobium parviflorum), ale za to spotykamy ją częściej i na większym obszarze. Należy do rodziny wiesiołkowatych i bardzo często jest uprawiana jako roślina ozdobna. Jest mrozoodporna, ale lubi teren wilgotny, choć bardzo dobrze znosi też susze. Lubi rosnąć w pobliżu cieków wodnych, oczek ogrodowych czy rowów. Jej różowe kwiaty z daleka widoczne, zachęcają do podejścia bliżej i zapoznania się z nią. Przełom lipca i sierpnia to najlepsza pora na zbiór wierzbownicy.

Działanie

W medycynie ludowej wierzbownica jest powszechnie stosowana jako środek opóźniający proces starzenia organizmu, w tym hamujący przerost prostaty, przeciwdziałający wypadaniu włosów u mężczyzn i kobiet po menopauzie. Zawiera bio-aktywne flawonoidy, taniny, kwasy tłuszczowe garbniki i fitosterole. Ma działanie przeciwzapalne, antybakteryjne oraz antyoksydacyjne.

Napary z wierzbownicy drobnokwiatowej skutecznie oczyszczają organizm z toksyn i pomagają usuwać wolne rodniki, co może działać profilaktycznie i wspomagać terapię w przypadku nowotworów. Najczęściej jednak roślina ta stosowana jest w leczeniu zmian trądzikowych i do ogólnej poprawy kondycji skóry. Substancje obecne w wierzbownicy drobnokwiatowej korzystnie wpływają na regulację równowagi hormonalnej organizmu, a co za tym idzie, poprawia się stan skóry i znikają trądzikowe wypryski i zaskórniki spowodowane zaburzeniami hormonalnymi.

Napar z wierzbownicy drobnokwiatowej reguluje wydzielanie sebum, co jest szczególnie ważne w przypadku cery ze skłonnością do przetłuszczania się i łojotoku. Z tego względu herbatka z wierzbownicy drobnokwiatowej polecana jest także w przypadku łysienia na tle łojotokowym i hormonalnym (androgenowym).
Uwaga –  wierzbownica może powodować reakcje alergiczne. W związku z jej wpływem na układ hormonalny ostrożnie powinny stosować ją kobiety – przyjmowanie naparów i tabletek z wierzbownicy drobnokwiatowej może rozregulować cykl miesiączkowy.
Wierzbownicy drobnokwiatowej nie powinny stosować kobiety w ciąży i karmiące piersią, ponieważ nie ma badań klinicznych, które potwierdzałyby, że roślina ta nie ma negatywnego wpływu na rozwój płodu i dziecka.

Jak zbierać?

Nasz czytelnik zbiera tylko górne części: łodyżki z kwiatami, a zostawia dolne z już drewniejącą łodygą i przekwitającymi kwiatami. Należy zbierać niezbyt rozkwitnięte, gdyż podczas suszenia kwiaty bardzo szybko dojrzewają i może się zdarzyć, że zamiast ususzonego kwiatka zastaniemy torebki nasienne.

– Wydłużona, równowąska torebka pękająca na cztery klapy wzdłuż środków ścian bocznych, kiedy wypuszcza swoje nasiona, wygląda pięknie. Jak misternie utkany wzorek ażurowy z nasionkami niczym koraliki. Wychodzą sobie pojedynczo, niespiesznie, mają czas. Są lekkie i zwinne, i każdy najmniejszy nasz oddech porusza je i przyspiesza uwalnianie. Uwalnianie do zasiania – zaznacza Jarosław Gawlik. – Jednakże taki puszek nasienny wcale nie jest wskazany w zielarni, gdzie innych roślin do suszenia rozłożonych jest pełno, gdzie może łatwo się rozsiąść nie tam, gdzie powinien. Ale kiedy zioło jest już ususzone, to zamykamy je w szczelnym szklanym słoiku i przechowujemy w ciemnym miejscu.

Jak stosować?

Najwięcej właściwości leczniczych ma napar z zasuszonych liści, kwiatów i łodygi wierzbownicy. Przygotowanie naparu z niego jest proste: wystarczy jedną łyżkę zasuszonego ziela zalać wrzątkiem i odstawić na kwadrans do zaparzenia (najlepiej pod przykryciem). Przy problemach z prostatą lub drogami moczowymi poleca się picie herbaty z wierzbownicy drobnolistnej nawet 2-3 razy dziennie.
W celach leczniczych pije się dwie szklanki naparu z wierzbownicy dziennie. Pierwszą rano na czczo, drugą wieczorem ok. 2 godz. po ostatnim posiłku. Należy 1 łyżeczkę rozdrobionego surowca zalać ok. 200-250ml wrzącej wody o odstawić pod przykryciem na ok. 20-30 min. Następnie przecedzić i wypić.

Wierzbownica została zapomniana. Dopiero dzięki Marii Treben powróciła do łask i cieszy się coraz większym powodzeniem. Tak o niej pisała „farmaceutka Pana Boga”: „Działanie lecznicze wierzbownicy jest tak silne, że często likwiduje ona błyskawicznie dolegliwości związane ze schorzeniami gruczołu krokowego. Były przypadki, gdy mężczyzn czekała niechybna operacja, mocz oddawali tylko kroplami, a wypicie pierwszej tylko szklanki herbatki przynosiło poprawę.”
Nie ma sensu przetwarzanie tego zioła w inny sposób niż napar, gdyż związki czynne zawarte w nim łatwo ulegają degradacji w wysokich temperaturach. Nie ma potrzeby robienia maceratów olejowych czy alkoholowych, gdyż można ją przechowywać co najmniej 1,5 roku. To dość długo, aby bez kłopotu móc z niej korzystać.