Na czym polega dozór elektroniczny? Jakie są przesłanki udzielenia zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w takim systemie? – wyjaśnia adwokat Dawid Zakrzewski.
W Polsce już od kilku lat kara pozbawienia wolności może być wykonywana nie tylko poprzez osadzenie skazanego w zakładzie karnym, ale może również przybrać formę dozoru elektronicznego wykonywanego jako dozór stacjonarny. Jest to potocznie nazywana „opaska” lub „obrączka elektroniczna” (nadajnik), którą skazany ma obowiązek nosić na swoim ciele w czasie odbywania kary. Z kolei we wskazanym przez sąd miejscu pobytu skazanego (np. w jego domu) znajdować ma się drugie urządzenie – rejestrator, który odbiera sygnał ze wspominanego nadajnika i który pozwala na określenie lokalizacji skazańca.
Jakie są przesłanki udzielenia zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego? W tej materii właściwym do orzekania jest sąd penitencjarny (dla Pabianic będzie to co do zasady Sąd Okręgowy w Łodzi VI Wydział Penitencjarny). Może on udzielić skazanemu takiego zezwolenia, jeżeli zostały spełnione łącznie następujące warunki:
– wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą jednego roku i sześciu miesięcy, a nie zachodzą warunki przewidziane w art. 64 § 2 Kodeksu karnego (czyli tzw. recydywa wielokrotna),
– jest to wystarczające do osiągnięcia celów kary,
– skazany posiada określone miejsce stałego pobytu,
– osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły na to zgodę,
– odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie warunki techniczne.
Ponadto skazanemu, który nie rozpoczął jeszcze odbywania kary w zakładzie karnym, można udzielić zezwolenia, jeżeli względy bezpieczeństwa i stopień demoralizacji, a także inne szczególne okoliczności nie przemawiają za potrzebą osadzenia go w więzieniu. Z kolei skazanemu, który rozpoczął już wykonywanie kary w zakładzie karnym, można udzielić zgody co do pozostałej części kary, jeżeli za udzieleniem zezwolenia przemawia jego dotychczasowa postawa i zachowanie.
W sprawach o dozór elektroniczny sąd penitencjarny orzeka na wniosek skazanego, jego obrońcy, prokuratora, sądowego kuratora zawodowego lub dyrektora zakładu karnego. Sąd wydaje postanowienie w terminie 30 dni.
Na czym polega dozór elektroniczny? W postanowieniu o udzieleniu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w takim systemie sąd penitencjarny określa w szczególności miejsce, czas, rodzaj oraz sposób wykonywania nałożonych obowiązków. Obowiązek ten obejmuje przede wszystkim pozostawanie skazanego w wyznaczonym czasie w miejscu stałego pobytu lub w innym wskazanym miejscu. Sąd penitencjarny określa przedziały czasu w ciągu doby i w poszczególnych dniach tygodnia, w których skazany ma prawo oddalić się z miejsca stałego pobytu lub innego wskazanego miejsca na okres nieprzekraczający 12 godzin dziennie – w szczególności w celu świadczenia pracy, wykonywania praktyk religijnych, sprawowania opieki nad osobą małoletnią, osobą niedołężną lub chorą, utrzymywania więzi z rodziną, korzystania z opieki medycznej lub dokonania niezbędnych zakupów. Skazany, wobec którego wykonywany jest dozór stacjonarny, ma zatem obowiązek pozostawać we wskazanym przez sąd miejscu w określonym czasie, odbierać połączenia przychodzące do rejestratora stacjonarnego, umożliwiać sądowemu kuratorowi zawodowemu wejście do mieszkania lub na nieruchomość, gdzie zainstalowano rejestrator oraz udzielać osobom upoważnionym, na ich żądanie, odpowiednich wyjaśnień.
Adwokat Dawid Zakrzewski*
______________________________________________________________________
*Adwokat Dawid Zakrzewski, pabianiczanin, absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Ukończył aplikację adwokacką przy Izbie Adwokackiej w Łodzi. Kilkuletnie doświadczenie w występowaniu przed sądami, organami państwowymi i samorządowymi obecnie wykorzystuje w ramach własnych kancelarii adwokackich mieszczących w Pabianicach i w Łodzi. W swojej praktyce świadczy pomoc prawną z zakresu prawa karnego, cywilnego i rodzinnego.
Jeśli chcecie Państwo podpowiedzieć istotny temat do poruszenia na naszych łamach, piszcie na kontakt@pabianice.tv (w temacie: Prawo bliżej Ciebie).
