„Dziewiątka” stulatka

Gratulacje, życzenia i wspomnienia – za nami setne urodziny Szkoły Podstawowej nr 9 z Oddziałami Integracyjnymi.

W związku z jubileuszem odbyło się kilka uroczystości – najpierw poświęcono sztandar szkoły, na którym pojawił się wizerunek Jana Długosza. Przypomnijmy, że kronikarz patronuje placówce od tego roku szkolnego (w drodze głosowania wybrali go nauczyciele, uczniowie „dziewiątki”, pracownicy administracyjni i obsługi oraz rodzice).

Również z okazji dostojnej rocznicy powstał hymn SP 9 (słowa: Jerzy Holweg, muzyka: Marek Smuga), który oficjalnie zaprezentowano podczas miejskich obchodów Dnia Edukacji Narodowej w MOK. Dzieci przygotowały także recytacje, nawiązujące jednocześnie do setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Kolejnym punktem obchodów było spotkanie w murach szkoły. Przyszli absolwenci (ci, którzy skończyli szkołę np. 40 lat temu i tacy, którzy skończyli ją kilka lat temu), byli pracownicy, przyjaciele i sympatycy „dziewiątki”. Ze wzruszeniem i uśmiechem przeglądano szkolne kroniki, a rozmowy przy kawie nie miały końca. Każda z klas była otwarta – można było wejść i powspominać lata podstawówki (choć szkoła zmieniła się nie do poznania). Z kolei na sali gimnastycznej przygotowano występy.

Gościom wręczano m.in. pamiątkową publikację, wydaną specjalnie z okazji 100-lecia. Rys historyczny placówki opracowały nauczycielki: Joanna Morawska, Emilia Okrojek, Małgorzata Zawichrowska. Praca oparta jest o dostępne w szkolnym archiwum dokumenty, w tym także „Krótki rys historyczny Szkoły Podstawowej nr 9 w Pabianicach” stworzony przez Roberta Adamka, kustosza Muzeum Miasta Pabianic oraz Marię Pietrzak i Czesławę Zegarską, wieloletnie nauczycielki.

***

Historia „dziewiątki” sięga okresu międzywojennego. Pod koniec 1918 roku, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, ewangelicka Niemiecka Miejska Szkoła Elementarna nr 1 otrzymała nową nazwę – Szkoła Powszechna nr 9 (z wykładowym językiem niemieckim). Początkowo placówka znajdowała się przy ul. Zamkowej 6.

W maju 1919 roku szkoła nie miała jeszcze ani kancelarii, ani biblioteki, ani studni, ani ogródka szkolnego czy sadu. W latach 30. 5-klasowa Szkoła Powszechna została przekształcona w 7-klasową. Wtedy mieściła się w już w dwóch budynkach – własnym przy ul. Zamkowej 6 oraz wynajmowanym przy ul. Legionów 60 (obecnie Partyzancka 56A). Pierwszym przedwojennym kierownikiem był Bertold Shulz.

W 1933 roku utworzono świetlicę (czynna 5 dni w tygodniu w godz. 16-18), a pracę szkoły wspomagała dodatkowo biblioteka (czynna 4 dni w tygodniu). Wkrótce zaczęły pojawiać się różne koła i spółdzielnia uczniowska.

Powojenną szkolę od podstaw stworzył kierownik Henryk Kiełczewski. Było ciężko – oddziały mogły liczyć nawet ponad 50 uczniów. „Dziewiątce” podarowano jeszcze barak przy ul. Strażackiej, który zaczęto remontować z przeznaczeniem na sale gimnastyczną i salę lekcyjną. W 1948 roku Inspekcja Szkolna nakazała przeniesienie placówki na obecną Partyzancką.

Trzy lata później po raz pierwszy kierownikiem szkoły została kobieta – Halina Jankowska, a w kolejnym roku Czesław Owczarek. Pojawiły się pogłoski o likwidacji SP 9, ale delegacja wysłana do Warszawy skutecznie temu zapobiegła. Od 1955 prężnie rozwijało się harcerstwo (za sprawą nowej kierownik druhny Heleny Malinowskiej). Później na stanowisku wrócił Owczarek, który wprowadził do „dziewiątki” odznakę Wzorowego Ucznia. Wtedy też zapoczątkowano działalność Koła Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.

Początek lat 60. przyniósł duże zmiany w szkolnictwie – np. do 8 lat wydłużono naukę w podstawówce czy zmieniono nazwy niektórych przedmiotów. W tamtym okresie SP 9 posiadała już telewizor, magnetofon, aparat projekcyjny, a jedną z sal przeznaczono na gabinet radiowo-telewizyjny i filmowy. Następnie po raz kolejny na stanowisku kierownika wymieniali się Owczarek i Malinowska. Jej druga kadencja trwała 3 lata – w 1970 odeszła na emeryturę.

Czasy Edwarda Gierka przyniosły sporo zmian. Do szkół wprowadzono m.in. ślubowanie, podział roku na dwa okresy, kodeks ucznia czy kroniki klasowe, a kierownika zaczęto nazywać dyrektorem. W 1971 placówka przeszła kapitalny remont (podłączenie wody z sieci miejskiej, nowa instalacja elektryczna, podłogi, naprawa dachu i urządzenie tematycznych pracowni). W roku szkolnym 1975/1976 po raz pierwszy utworzono tu klasę przedszkolną „zerówkę”. 1980 rok przyniósł wolne soboty w szkolnictwie.

Podczas nadzwyczajnego zebrania rady pedagogicznej 30 grudnia 1981 roku przekazano informacje o zmianach w funkcjonowaniu szkoły w związku z wprowadzeniem stanu wojennego. W 1983 dyrektorem został Leonard Struzik – zastępował przebywającego na urlopie zdrowotnym Stefana Będkowskiego, który powrócił już tylko na rok szkolny 1984/1985. Po nim nastała Henryka Holweger. W drugiej połowie lat 80. Uczniowie „dziewiątki” uzyskiwali coraz lepsze wyniki, co zostało zauważone przez wizytatorów.

W 1994 obchodzono jubileusz 75-lecia. To właśnie z tej okazji wydano wspomniany wcześniej „Rys historyczny Szkoły Podstawowej nr 9 w Pabianicach”. Lata 90. przyniosły wiele zmian – np. wprowadzenie 6-stopniowej skali ocen, naukę religii, ocenę opisową dla klas I-III. Wtedy także w „dziewiątce” utworzono oddziały integracyjne (jedyna taka placówka w gminie) i podjęto prace mające na celu przystosowanie jej do potrzeb uczniów niepełnosprawnych ruchowo. Plany modernizacji przedstawił ówczesny dyrektor Henryk Adamkiewicz. Wkrótce zaczęły pojawiać się akcje mające wpłynąć na świadomość uczniów (np. w 1998 odbyło się widowisko na rzecz Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem).

W roku szkolnym 2000/2001 nastąpiło oficjalne powołanie klas integracyjnych. Kadra została specjalnie przeszkolona, a na wybranych lekcjach pojawiali się nauczyciele wspierający. Wciąż ulepszano także bazę dydaktyczną szkoły. W 2007 roku dyrektorem została Violetta Winiarska. Nauczyciele nieustannie ulepszali swój warsztat w pracy z uczniem o specjalnych wymaganiach.

„Dziewiątka” szła z duchem czasu – aktywowano witrynę internetową, której celem jest informowanie o bieżących wydarzeniach, osiągnięciach uczniów oraz zaznajamianie rodziców z obowiązującymi aktami prawnymi w szkole. Wkrótce pojawił się internetowy dziennik. Ostatnie lata to udział w wielu konkursach i korzystanie z unijnych o krajowych dotacji. Dziś każda pracownia posiada tablicę interaktywną lub ekran i projektor oraz laptop z dostępem do Internetu.

Obecnie (od 2016 roku, a właściwie od 2015 – jako p.o.) dyrektorem SP 9 jest Elwira Stanek, a jej prawą ręką – Beata Pilc. Szkoła zyskała patrona w osobie kronikarza Jana Długosza w 2018 roku.

(na podstawie jubileuszowej publikacji)
(Fot. red., SP9/Iga Kaleta)