Dlaczego w sprawie dofinansowania wymiany pieca musimy jeździć do Łodzi?

• Likwidacja “kopciuchów” przyczynia się do poprawy jakości powietrza.

• Jeśli sytuacja finansowa na to pozwoli, na ekologiczne źródła ciepła zostaną przeznaczone środki z miejskiego budżetu.

• Pabianiczanie mogą sami składać wnioski w ramach rządowego programu. Nie mogą jednak, jak w innych miejscowościach, liczyć na pomoc naszych urzędników. 

Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w całej Polsce rozpoczęły współpracę z samorządami w celu umożliwienia mieszkańcom składania wniosków na dofinansowanie wymiany pieców bliżej miejsca zamieszkania. Po podpisaniu porozumienia Fundusz szkoli pracowników wskazanych przez gminę, aby mieszkańcy mogli uzyskać pełną informację o programie, pomoc merytoryczną w wypełnianiu wniosku oraz możliwość złożenia wniosku w siedzibie swojej gminy, bez konieczności podróży do WFOŚiGW w Łodzi.

Obecnie 33 gminy z woj. łódzkiego współpracują z Funduszem w ramach programu Czyste Powietrze. Jak dowiedzieliśmy się w WFOSiGW w Łodzi, Pabianice nie występowały z zapytaniem o możliwość przystąpienia do współpracy w ramach programu Czyste Powietrze.

Skomplikowana procedura i urzędnicy bez pieniędzy

Dlaczego pabianiczanie muszą jeździć do Łodzi, a nie mogą skorzystać z pomocy pracownika naszego ratusza? Ponieważ procedura jest skomplikowana, a urzędnicy, którzy mieliby pomagać ludziom nie dostaliby za to dodatkowych pieniędzy. Nasze miasto postanowiło z własnych środków przeznaczyć pieniądze na wymianę pieców.  To 200 tys. zł.

Oto pełne wyjaśnienie rzeczniczki prezydenta Pabianic Anety Klimek:

“Polski Alarm Smogowy krytycznie ocenił m.in. skomplikowaną procedurę aplikacyjną i długi czas oceny wniosku, dlatego w ubiegłym roku apelował m.in. do premiera RP i prezesa NFOŚiGW o reformę programu, żeby zwiększyć jego efektywność.

Zaznaczyć należy, że WFOŚiGW do obsługi wniosków w programie Czyste Powietrze zatrudnił i przeszkolił kadrę, która zajmuje się wyłącznie tym. Gmina ma przejąć ten obowiązek na mocy porozumienia z WFOŚiGW nie otrzymując w zamian żadnych środków finansowych ani do zatrudnienia pracowników, ani do ich przeszkolenia. Biorąc pod uwagę stopień skomplikowania wniosku, nie jest możliwe wypełnianie wniosków przez pracowników urzędu realizujących już zadania będące w kompetencji gminy. Obsługa wniosków Czyste Powietrze nie jest czynnością, którą można wykonywać dorywczo między innymi zadaniami. Wypełnienie wniosku wymaga posiadania pełnych danych dotyczących inwestycji. Należy  przedstawić rodzaj i koszt dokumentacji albo wykonać uproszczoną analizę energetyczną. Podkreślić należy, że to wnioskodawca musi posiadać dane do wypełnienia wniosku, jak rodzaj, grubość, powierzchnie przegród, stolarki, dane dot. wentylacji, koszty zakupu i montażu, wartość lambda i współczynnik U. Podstawą wypełnienia wniosku jest dostęp do danych, których urzędnik nie posiada i bez specjalistycznej wiedzy nie jest w stanie posiąść. Problem więc nie w tym, by wypełnić wniosek tylko jakimi danymi go wypełnić.

W ubiegłym roku w Urzędzie Miasta Pabianic odbyło się spotkanie informacyjne dla mieszkańców w sprawie programu Czyste Powietrze, warsztaty z wypełniania wniosku  i konsultacje indywidualne. O programie można dowiedzieć się m.in. ze strony internetowej WFOŚiGW.

W ubiegłym roku miasto wprowadziło pilotażowo program dotacji do wymiany pieców, przeznaczając 200 tys. zł. Procedura była maksymalnie uproszczona – wniosek miał tylko dwie strony, inwestycji nie trzeba było finansować całkowicie z własnych pieniędzy i czekać na ich zwrot, mieszkańcy otrzymywali dotację, z której musieli się rozliczyć. Wysokość dotacji wynosiła do 6 000 zł do zakupu i montażu źródła gazowego oraz do 2 376,36 zł do opłaty przyłączeniowej do sieci gazowej;  do 7 000 zł do zakupu i montażu źródła na biomasę; do 7 000 zł do zakupu i montażu pieca węglowego. Zawarto 29 umów. Lokalny program wymiany pieców będzie kontynuowany, kiedy sytuacja finansowa miasta na to pozwoli”.

Jak sobie radzą gdzie indziej?

Ponieważ 33 samorządy postanowiły jednak skorzystać z realizowanej za pośrednictwem WFOŚiGW rządowej oferty, sprawdziliśmy, jak to wygląda w tzw. praniu.

Do obsługi rządowego programu przeszkolone przez WFOŚiGW w Łodzi zostały dwie urzędniczki aleksandrowskiego ratusza. Od października służą one pomocą mieszkańcom gminy, którzy chcieliby skorzystać z dofinansowania. Mimo tej pomocy, wnioski złożyły dotychczas jedynie trzy osoby.

– Zainteresowanie jest duże, ale najczęściej na zainteresowaniu się kończy – mówi Dominika Szutenbach, kierownik Referatu Ochrony Środowiska. – Wiele osób rezygnuje ze złożenia wniosku o dofinansowanie z tego programu, ponieważ jest to dla nich gra nie warta świeczki. Przy dochodach powyżej 1600 zł na członka gospodarstwa domowego, dotacja wynosi 15 procent. Tacy wnioskodawcy mogą jednak skorzystać jeszcze z ulgi termomodernizacyjnej.

Większym zainteresowaniem cieszą się w Aleksandrowie Łódzkim dofinansowania prowadzone z budżetu gminy. W ubiegłym roku przeznaczono na ten cel blisko 1,5 miliona złotych, dzięki czemu z terenu gminy zniknęło 145 pieców węglowych. Program będzie tu kontynuowany również w 2020.

Z wprowadzonych w minionym roku dopłat do wymiany pieca skorzystać mógł każdy. Do wymienionych w ten sposób pieców doliczyć należy również „kopciuchy”, które zlikwidowano w ramach termomodernizacji 103 kamienic, prowadzonej w Aleksandrowie. W jej ramach wymieniono około 400 węglowych palenisk (licząc te, które zaraz znikną, bo projekt zakończony zostanie w tym roku) i zastąpiono je pompami ciepła. Wartość tego projektu to około 26 milionów złotych z czego 13,5 miliona to środki pozyskane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020. Pozostała kwota pokryta została ze środków gminnych. To kolejne po termomodernizacji szkół i jednostek oświatowych projekty, związane z poprawą jakości powietrza na terenie Aleksandrowa Łódzkiego.

Kilka miesięcy wcześniej, bo w lipcu 2019 r., stało się faktem porozumienie z WFOŚiGW z sieradzkim ratuszem.

– W tym czasie nasz punkt informacyjny odwiedziło 296 osób. Złożono 14 wniosków na kwotę 454.900 zł. Do obsługi programu zostało stworzone jedno stanowisko pracy – mówi Magdalena Sosnowska, kierownik referatu promocji w Urzędzie Miasta w Sieradzu.

Marta Grzeszczyk, rzecznik WFOŚiGW w Łodzi zapewnia, że pracownicy urzędów mają możliwość bezpośredniej konsultacji z pracownikami WFOŚiGW w Łodzi.

– Samorządowcy po szkoleniu nie zgłaszają uwag i problemów – mówi.

Do 7 stycznia 2019 WFOŚiGW w Łodzi udzielił dofinansowania na realizację przedsięwzięć na łączną kwotę 1.153.262 zł dla 85 beneficjentów.

Mieszkańcy Pabianic mogą składać wnioski do programu Czyste Powietrze w trybie ciągłym w siedzibie WFOŚiGW w Łodzi (ul. Stanisława Dubois 118, niedaleko lotniska).

Łączna liczna wniosków złożonych w siedzibie WFOŚiGW w Łodzi w ramach Programu Priorytetowego “Czyste Powietrze” z terenu Pabianice wynosi 186 (stan na 13 grudnia 2019).