Techniczne ciekawostki Pabianic: Kosze na śmieci

Warto się rozglądać – nierzadko mijamy wspaniałe relikty minionych lat. Relikty, które z pewnością rychło znikną na dobre z naszego otoczenia.

Z pewnością wszyscy dbamy o porządek i oczekujemy, aby przestrzeń publiczna owocowała nienaganną estetyką. Pamiętamy przydomowe, metalowe, walcowate puszki na śmieci, które każdego poranka opróżniały śmieciarki Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej zabudowane na leciwych Jelczach 315M.

Mieszkańcy blokowisk zapewne nie zapomnieli o topornych i głośnych przy przetaczaniu kontenerach stalowych. Wszelkie śmietniki w toku ewolucji przeistoczyły się w nieco bardziej estetyczne, tańsze w produkcji odpowiedniki z tworzyw sztucznych. Tendencja ta ominęła trzeci rodzaj śmietniczek: puszek instalowanych przy alejach pieszych i przystankach komunikacji miejskiej. W parkach, przy chodnikach i wiatach dbano o estetykę – znakomita większość koszy na śmieci cechuje się stylizacją retro, bądź ozdobną, w większym lub mniejszym stopniu zlewającą się z otoczeniem.

Ażurowa forma śmietniczek nie wzięła się znikąd, bowiem jeszcze kilkadziesiąt lat temu przy każdym przystanku stał niewielki kosz trapezowy wykonany w dolnej części z blachy, w górnej zaś z prętów stalowych. Z oczywistych względów konstrukcja ta, chociaż w miarę ładna, nie spełniała się dobrze w roli strażnika porządku przy punktach wzmożonego ruchu mieszkańców. Śmieci, a takimi były głównie lekkie, zużyte bilety autobusowe i tramwajowe po prostu wypadały niesione pędem wiatru. Do wyposażonych w popielniczkę, częściowo przezroczystych koszy kształtu trapezowego dodawano z czasem pełne blaszane poszycie. W takiej formie dotrwały nielicznie w kilku miejscach do dziś.

Pierwotna wersja blaszano-prętowa wyginęła w sposób naturalny. Przez wiele lat ostatni przedstawiciel starego typu śmietnika stał u podnóża mało używanej wiaty przystankowej na peryferiach miasta – przy bramie wjazdowej do Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego przy ulicy Lutomierskiej. Mały ruch w okolicy pozwolił na wegetację śmietniczki aż do połowy 2012 roku, kiedy finalnie w wyniku złego stanu technicznego trafiła… do kosza. Szczęśliwie udało mi się sfotografować ten egzemplarz na chwilę przed wywiezieniem na złom.