(Nie)daleko od szosy: Cudownie nawróceni… na tramwaj

Po ostatniej konferencji prasowej (wiecu?) pabianickiego PiS, dotyczącej kłopotów z połączeniami tramwajowymi ,mam mieszane uczucia. Z jednej strony cieszy, że kolejne ugrupowanie dostrzega, że ta kwestia jest dla miasta istotna, z drugiej jednak nie sposób zapomnieć, że PiS w ostatnich latach problem ten dosyć otwarcie ignorował.

Któż z nas nie zna historii cudownych nawróceń? Nie trzeba być szczególnie religijnym, aby poznać ostatnie chwile życia Dobrego Łotra, niezwykłe doświadczenie św. Pawła na drodze do Damaszku, czy pokrętne życie św. Piotra. Ostatnio na drogę nawrócenia weszli też lokalni politycy Prawa i Sprawiedliwości, przy czym ich przemiana nie ma związku z Absolutem czy transcendentnem, lecz całkiem przyziemnym tramwajem. Oto w obliczu kamer i aparatów, w towarzystwie przypadkowych mieszkańców naszego miasta, radni miejscy i powiatowi, wraz z radnym sejmiku wojewódzkiego oraz senatorem RP dokonali niecodziennego coming outu – nagle stali się zwolennikami połączeń tramwajowych.

W gruncie rzeczy to całkiem dobra wiadomość, bo grupa osób, które dostrzegły wreszcie problem degradacji komunikacji z Łodzią, zaczyna się poszerzać. Cieszy tym bardziej, że robi to partia, która do tej pory problemu zdawała się nie dostrzegać. Dlatego może wraz z radością przychodzi też śmiech i szyderstwo, że dopiero wyraźny interes polityczny pozwolił dostrzec coś, co każdy, któremu na sercu leży dobro miasta, widzieć powinien już dawno.

Choć radny Włodzimierz Stanek słusznie stwierdził na konferencji, że kwestia połączeń z Łodzią jest dla mieszkańców najważniejsza, to przez lata aktywność PiSu w tym temacie była niewielka. Jeszcze w czasie ostatniej kampanii wyborczej Krzysztof Ciebiada, ówczesny kandydat na prezydenta, w swoim oficjalnym programie wyborczym o kwestii tramwaju milczał, a konkretne pytanie o przyszłość komunikacji zbył filozoficznie, stwierdzając: „[…] trzeba udrożnić ten problem”. Trudno doszukać się też kwestii „41” w programach kandydatów PiS na radnych wszystkich szczebli samorządu.

W trakcie kadencji o stan torowisk pytał co prawda radny PiS Rafał Madaj (dwukrotnie), ale jego pytania były konsekwencją publikacji prasowych opisujących wykolejenia wagonów i zostały złożone na początku 2017 roku. W tym samym czasie PiS mocno skrytykowało budżet zaproponowany przez prezydenta Mackiewicza. Tadeusz Feliksiński, szef klubu radnych PiS, w swoim wystąpieniu zaliczył remont torowisk (co łączyło się ze stworzeniem Łódzkiego Tramwaju Metropolitalnego) do inwestycji wątpliwych. Nie wyjaśnił co prawda, co oznaczał termin „wątpliwy”, ale pomógł mu w tym Krzysztof Ciebiada i Maciej Łuczak, którzy „wątpliwe inwestycje” zdefiniowali jako te mniej potrzebne, za drogie lub nieprzynoszące miastu korzyści. Wśród dziesięciu „wątpliwych inwestycji” (obok remontu Bulwarów czy rozbudowy Lewityna) znalazł się też projekt tramwajowy.

Dziś politycy PiS zwracają uwagę, że miasto może się starać o zapowiadane przez rząd dotacje na rozwój średnich miast. Projekt zaproponowany przez ministra Morawieckiego wygląda obiecująco, ale gdy mu się bliżej przyjrzeć, to składa się z szeregu różnych programów, z których tylko części można sfinansować inwestycje odnoszące się do infrastruktury komunikacyjnej. Kwoty przewidziane na poszczególne konkursy są zaś zbyt małe, by pokryć koszty kompleksowego remontu szacowanego na 125 mln zł. Byłoby to więc rozwiązanie doraźne, służące tymczasowemu doprowadzeniu trakcji do stanu używalności.

Szansą na trwałe i stabilne finansowanie lokalnych połączeń tramwajowych jest ustawa metropolitalna. Tę jednak, po podpisie prezydenckim, rząd włożył do zamrażarki i nie wydaje rozporządzeń wykonawczych, blokując de facto możliwość jej działania. W ten sposób Łódź i okolice tracą szansę na stworzenie związku, który mógłby zintegrować i poprawić jakość połączeń komunikacyjnych. Nie przekonują przy tym tłumaczenia radnych PiS, że projekt ustawy zawiera liczne błędy. 2 lata rządów to wystarczająco dużo, by je poprawić. Duże aglomeracje czekają.

W tym cudownym nawróceniu martwi jeszcze jedna rzecz. Od momentu wybuchu na nowo „sprawy tramwaju” mija już grubo ponad miesiąc, a dopiero teraz pabianicka wierchuszka PiS zdecydowała się zabrać głos i skrytykować m.in. prezydent Hannę Zdanowską, za skandaliczny skądinąd list dotyczący zastąpienia tramwaju elektrycznymi autobusami. Dokładnie 26 kwietnia 2017 roku w obronie podmiejskich tramwajów (m.in. trasy do Pabianic) wystąpiły łódzkie struktury lewicowej Partii Razem i stowarzyszenie Inicjatywa Polska wraz z działaczami miejskimi. Do protestu przyłączyła się też łódzka Nowoczesna. Aż do ostatniego poniedziałku był to jedyny polityczny głos broniący istnienia tramwajów. Jak widać młyny PiS mielą bardzo wolno.

Być może to jest kwestia dojrzewania do przekonania, że tramwaj nie jest przeżytkiem, wynalazkiem minionej epoki. Może w głowach polityków partii rządzącej wykiełkowała już myśl, że pomysłem na rozwiązanie problemów komunikacyjnych nie może być zalanie nas asfaltem i nakłonienie do przerzucenia się na prywatne samochody. Może – choć ja sądzę, że zadecydowała zwykła polityka. Głosy mieszkańców miasta broniące istnienia tramwaju są coraz głośniejsze. Okazuje się ponadto, że autobus zastępczy bywa zawodny, a dodatkowo powoduje korki wzdłuż trasy. To łakomy kąsek dla wytrawnych polityków.

Aby nie dać się zjeść warto jednak pamiętać, że to cudowne nawrócenie może być chwilowe, a miłość do pojazdów szynowych ulotna. Wszak przez ostatnie lata dla PiS tramwaj był tylko urokliwym obciążeniem dla miasta, „wątpliwą inwestycją” i w gruncie rzeczy niczym na tyle istotnym, aby zaprzątać sobie tym głowę.

Sebastian Adamkiewicz

SPRAW SOBIE T-SHIRT Z TRAMWAJEM “41”