PORADNIK

Prawo bliżej Ciebie: Koronaporadnik cz. 3 – maseczki i nowe obowiązki

Kto gdzie i kiedy musi osłaniać twarz? Kto jest z tego obowiązku zwolniony? W jakich okolicznościach można zdjąć maseczkę?

Kilka tygodni temu na łamach cyklu „Prawo bliżej Ciebie” pojawił się już artykuł dotyczący obowiązku noszenia maseczek pod adresem: https://pabianice.tv/prawo-blizej-ciebie-maseczkowa-niepewnosc/. Sygnalizowałem wówczas, iż istnieje wątpliwość co do konstytucyjności regulacji nakładających taki obowiązek na obywateli (kwestia wprowadzenia obowiązku w drodze rozporządzenia). Wskazywałem jednak, że ustawodawca będzie dążył do szybkiego usunięcia stanu niepewności i uregulowania tej kwestii w akcie prawnym rangi ustawowej.

I tak też od dnia 29 listopada 2020 roku na mocy upoważnienie ustawowego – tj. na podstawie art. 46a pkt 2 i art. 46b pkt 13 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U.2020.1845 t.j.) Rada Ministrów jest już uprawniona w czasie stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego do ustanowienia w drodze rozporządzenia nakazu zakrywania ust i nosa, w określonych okolicznościach, miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach, wraz ze wskazaniem sposobu realizacji tego obowiązku.

Obowiązujące przepisy

W związku z powyższym uprawnieniem, Rada Ministrów wydała stosowne przepisy wykonawcze, które zostały zawarte w obowiązującym od dnia 2 grudnia 2020 roku rozporządzeniu w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U.2020.2132).

Do dnia 27 grudnia 2020 roku nakazuje się zatem zakrywanie ust i nosa, przy pomocy odzieży lub jej części, maski, maseczki, przyłbicy albo kasku ochronnego, między innymi:

a) w środkach publicznego transportu zbiorowego, na statkach pasażerskich w żegludze krajowej lub statkach żeglugi śródlądowej, które przeznaczone lub używane są do przewozu osób,
b) w miejscach ogólnodostępnych, w tym: na drogach i placach, na terenie cmentarzy, promenad, bulwarów, miejsc postoju pojazdów, parkingów leśnych,
c) na terenie nieruchomości wspólnych,
d) w zakładach pracy, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba, chyba że pracodawca postanowi inaczej,
e) w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym (za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny),
f) w obiektach handlowych lub usługowych, placówkach handlowych lub usługowych i na targowiskach (straganach);
g) w trakcie sprawowania kultu religijnego, w tym czynności lub obrzędów religijnych, w budynku użyteczności publicznej przeznaczonym na potrzeby kultu religijnego oraz na cmentarzu.

Kiedy nakaz nie obowiązuje

Nakazu nie stosuje się jednak przykładowo co do: samochodu, z wyłączeniem pojazdów będących środkami publicznego transportu zbiorowego, dziecka do ukończenia 5 roku życia oraz osoby, która nie może zakrywać ust lub nosa z powodu: trudności w samodzielnym zakryciu lub odkryciu tych narządów, całościowych zaburzeń rozwoju, zaburzeń psychicznych, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym, znacznym albo głębokim. Pełny katalog wyłączeń tzw. obowiązku maseczkowego uregulowany został w § 25 wskazanego wcześniej rozporządzenia Rady Ministrów.

Odkrycie ust i nosa jest możliwe w przypadku konieczności identyfikacji lub weryfikacji tożsamości danej osoby, umożliwienia porozumiewania się z osobą doświadczającą trwale lub okresowo trudności w komunikowaniu się, spożywania posiłków lub napojów w zakładach pracy oraz po zajęciu miejsca siedzącego w pociągu objętym obowiązkową rezerwacją miejsc, w tym posiłków i napojów wydawanych na pokładzie pociągu, a także w związku ze świadczeniem danej osobie usług, jeżeli jest to niezbędne do ich świadczenia.

Maseczki a handel

Co ciekawe, nieprzestrzeganie obowiązku zakrywania ust i nosa stanowi uzasadnioną przyczynę odmowy sprzedaży. Oznacza to, że sprzedawca będzie mógł odmówić sprzedaży towaru osobie, która nie realizuje tzw. obowiązku maseczkowego, i nie poniesie za to odpowiedzialności za wykroczenie z art. 135 Kodeksu wykroczeń.

Z innych ważnych informacji przypomnieć trzeba, że nadal, co najmniej do dnia 27 grudnia 2020 roku, z wyłączeniem Wigilii, obiekty handlowe lub usługowe oraz placówki handlowe, których przeważająca działalność polega na świadczeniu usług pocztowych lub sprzedaży: żywności, produktów kosmetycznych innych niż przeznaczone do perfumowania lub upiększania, artykułów toaletowych, środków czystości, produktów leczniczych (w tym apteki lub punkty apteczne), wyrobów medycznych oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego – od poniedziałku do piątku w godzinach 10.00-12.00 obsługują wyłącznie osoby powyżej 60 roku życia. Tzw. „godziny dla seniora” nie obowiązują jednak w handlu hurtowym, w placówkach handlowych w szkołach oraz na lotniskach, jak i w sytuacji gdy wydanie produktu leczniczego, wyrobu medycznego albo środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego następuje w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia.

Adwokat Dawid Zakrzewski*

______________________________________________________________________

*Adwokat Dawid Zakrzewski, pabianiczanin, absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Ukończył aplikację adwokacką przy Izbie Adwokackiej w Łodzi. Kilkuletnie doświadczenie w występowaniu przed sądami, organami państwowymi i samorządowymi obecnie wykorzystuje w ramach własnych kancelarii adwokackich mieszczących w Pabianicach i w Łodzi. W swojej praktyce świadczy pomoc prawną z zakresu prawa karnego, cywilnego i rodzinnego.

 

Jeśli chcecie Państwo podpowiedzieć istotny temat do poruszenia na naszych łamach, piszcie na kontakt@pabianice.tv (w temacie: Prawo bliżej Ciebie).