Prawo bliżej Ciebie: Podanie wyroku do publicznej wiadomości

Kiedy stosowany jest ten środek?

Konsekwencją przestępstwa może być nie tylko szkoda majątkowa pokrzywdzonego, ale także jego uszczerbek niemajątkowy, rozumiany jako krzywda, utrata dobrego imienia. Występkami, które najczęściej prowadzą do takiego skutku są: pomówienie, zniewaga, naruszenie nietykalności cielesnej, czy kradzież tożsamości (podszywanie się pod inną osobę). Szkoda taka podlega naprawieniu przede wszystkim w drodze stosownego zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę – w tym przedmiocie orzec może sąd w sprawie karnej, nie trzeba zatem wytaczać odrębnego powództwa cywilnego. Nie jest to jednak jedyny środek reakcji prawnokarnej, który może znaleźć zastosowanie w tego rodzaju sytuacji, jako że ustawodawca przewidział w katalogu środków karnych środek polegający na podaniu wyroku do publicznej wiadomości (art. 39 pkt 8 i art. 43b Kodeksu karnego).

Kiedy stosowany jest ten środek? Ma on charakter fakultatywny, co oznacza, że sąd może go zastosować wtedy, gdy uzna to za celowe, zwłaszcza z uwagi na społeczne oddziaływanie skazania. Niebagatelne znaczenie mieć będzie w tym zakresie stanowisko pokrzywdzonego (oskarżyciela posiłkowego), który może złożyć wniosek, by wobec oskarżonego orzeczony został właśnie środek karny tego typu, w szczególności gdy uważa, że poprzez podanie wyroku do publicznej wiadomości odzyska utracone imię lub da mu to satysfakcję, poczucie sprawiedliwości. Sąd nie jest związany rodzajem, czy typem przestępstwa, które stanowi przedmiot postępowania, może więc zastosować taki środek w istocie w każdej sprawie karnej.

Warto jednak od razu podkreślić, że środek ten nie obejmuje upublicznienia wizerunku oskarżonego, nie chodzi też o podanie szczegółów z przeprowadzonego postępowania karnego (np. zeznań określonych świadków lub wyjaśnień samego oskarżonego) – ogranicza się to jedynie do podania w określony sposób treści wyroku do publicznej wiadomości.

O sposobie podania wyroku do publicznej wiadomości także decyduje sąd, nie ma w tym zakresie żadnych przepisów precyzujących. Może to nastąpić przez publikację w telewizji, prasie lub choćby na określonych portalach internetowych. Sąd może dokładnie określić nawet czcionkę lub jej wielkość, w jakiej wyrok ma zostać upubliczniony.

W razie orzeczenia podania wyroku do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w czasopiśmie, sąd przesyła odpis wyroku lub jego odpowiedni fragment redakcji danej gazety, z poleceniem wydrukowania w jednym z najbliższych jej numerów. Redakcja czasopisma ma obowiązek zawiadomić sąd o wykonaniu polecenia, przesyłając jednocześnie egzemplarz, w którym zamieszczono ogłoszenie. Z kolei w sytuacji orzeczenia tego środka w inny sposób, sąd, zgodnie z treścią wyroku, wydaje danemu podmiotowi odpowiednie polecenie – ten zaś, kto otrzymał takie polecenie, ma obowiązek je wykonać w czasie, miejscu i w sposób określony przez sąd.

Adwokat Dawid Zakrzewski*

___________________________________________________________________

*Adwokat Dawid Zakrzewski, pabianiczanin, absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Ukończył aplikację adwokacką przy Izbie Adwokackiej w Łodzi. Kilkuletnie doświadczenie w występowaniu przed sądami, organami państwowymi i samorządowymi obecnie wykorzystuje w ramach własnych kancelarii adwokackich mieszczących w Pabianicach i w Łodzi. W swojej praktyce świadczy pomoc prawną z zakresu prawa karnego, cywilnego i rodzinnego.